🦐 Jan Szczepański Elementarne Pojęcia Socjologii Książka

Jan Szczepański Szczepański Humanista - uczony - państwowiec Jan Szczepański Elementarne pojęcia socjologii 25,00 z ł 23,48 zł. Dodaj do koszyka Jarosław Kilias JAK SOCJOLOGOWIE OPOWIADALI O SOCJOLOGII ##7#52#aODAzMTg2M0E2MTMzMzIzNQ== ##7#52#aODAzMTg2M0E2MTMzMzI Author: Jarosław Kilias 31 downloads 2603 Views 1MB Size Report Blog Home About Blog Contact Electromagnetismo Concep Rar Full Version Build 32 Windows Activator Iso Nero 9 Pro Cracked Windows Słownik filozofii - Zagadnienia, pojęcia, terminy. Zieliński. Słownik filozofii - Zagadnienia, pojęcia, terminy. Michał Zieliński Książka czysta i zadbana. Wydawnictwo: Buchmann Warszawa Liczba stron: 364 Stan bardzo dobry Wysyłka cała Polska Polecam > 10 zł Jan Szczepański Elementarne Pojęcia Socjologii.doc. Stres w pracy poradnik pracownika 2008.pdf. Skutki oddziaływania stresu w pracy na organizm ludzki. W polskiej literaturze pojęcie więzi społecznej przedstawił najwyraźniej Jan Szczepański w Elementarnych pojęciach socjologii. Stwierdza on, że więź społeczną można określić jako zorganizowany system stosunków społecznych, instytucji, środków kontroli społecznej, skupiający jednostki, podgrupy i inne elementy składowe Jan Szczepański - Elementarne pojęcia socjologii.pdf. Irena Namysłowska - Terapia rodzin.pdf. Barbara Szacka - Wprowadzenie do socjologii.pdf. Zacznijmy od definicji. Klasyczna, podręcznikowa definicja rodziny jeszcze 50 lat temu brzmiała np. tak: „Rodzina to mała grupa pierwotna złożona z osób, które łączy stosunek małżeński i rodzicielski oraz silna więź międzyosobnicza” (Jan Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii). Relacje między nauczycielem a uczniem można przedstawić jako układ stosunków interpersonalnych 29 J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa 1963, s. 38. 30 R. Schulz, Szkoła-instytucja-system-rozwój, PWN, Toruń 1992 31 T. Gołaszewski, Szkoła jako system społeczny, PWN, Warszawa 1974, s. 36. ILvZCsU. „Powiada się, że socjologia to nowa nauka na bardzo stary temat. Albo, że socjologia ma krótką historię, ale długą przeszłość” [ 1 ]. Powyższe zdania przytoczone wprost z książki Piotra Sztompki „Socjologia analiza społeczeństwa”, bardzo trafnie określają istotę tej złożonej dziedziny nauki. W tym artykule postaram się odpowiedzieć na pytanie, czym jest kultura w socjologii. Krótkie wprowadzenieKultura masowa, jej cechy i znaczenieWiedza i kultura w socjologiiKultura w socjologiiWpływ kultury na życie społeczneKultura w socjologii, oraz kultura masowa Krótkie wprowadzenie Chociaż systematyczna dyskusja na temat zjawisk społecznych miała miejsce już w starożytnej Grecji, to socjologia jako osobna dziedzina wiedzy naukowej powstaje dopiero w I połowie XIX wieku. Sama nazwa „socjologia”, pochodzi od łacińskiego słowa „societas” i greckiego „logos”, została wprowadzona w 1838 roku przez francuskiego filozofa Auguste Comte’a. Wcześniej używana przez niego nazwa „fizyka społeczna’ okazała się zajęta przez belgijskiego fizyka i statystyka Adolphe’a Queteleta. Już w połowie XIX wieku pojawiały się pierwsze książki, w których autorzy używali pojęcia „socjologia”, jednak dopiero pod koniec wieku, socjologia została uznana jako dyscyplina akademicka na uniwersytetach. Pierwszy wydział socjologii powstał w 1892 r. na Uniwersytecie w Chicago, natomiast w Europie pierwsza katedra socjologii ustanowiona została we Francji w 1895 roku, na Uniwersytecie w Bordeaux. W Polsce twórcą pierwszego uniwersyteckiego ośrodka socjologicznego był Florian Znaniecki, założyciel katedry na Uniwersytecie w Poznaniu w 1920 roku. Kultura masowa, jej cechy i znaczenie Przedmiotem socjologii jest nauka o społeczeństwie, Pojęcia „nauka” nie trzeba chyba wyjaśniać, natomiast warto sprecyzować jakie znaczenie ma zwrot „społeczeństwo”. Tutaj ponownie posłużę się definicją przedstawioną w książce Piotra Sztompki. Autor uważa, że społeczeństwo to nie tylko intuicyjnie kojarzona zbiorowość ludzka w ramach pewnego państwa. Dla dzisiejszej socjologii społeczeństwo to swoisty rodzaj rzeczywistości, która przejawia się w zbiorowości na rozmaite sposoby, a społeczeństwo państwowe czy narodowe to tylko jedna z odmian społeczeństwa. Tym mianem możemy określić także zbiorowości ludzkie mniejsze od państwa, takie jak rodzina, krewni, wspólnota towarzyska czy lokalna. Bez problemu znajdziemy również zbiorowości ludzkie znacznie przekraczające swoim zakresem państwa czy narodowości. W czasach globalizacji i społeczeństwa informacyjnego bardzo powszechne są korporacje o zasięgu kontynentalnym czy globalnym. Przedmiotem zainteresowania socjologii są także kościoły, federacje, wspólnoty regionalne czy kontynentalne, co sprawia, że socjologia to nauka o społeczeństwie w bardzo szerokim tego słowa znaczeniu. Wiedza i kultura w socjologii Wiedza o życiu społecznym może być potoczna lub naukowa. Z tego wynika podstawowy podział socjologii na potoczną i naukową. Taką klasyfikację socjologii przedstawia Adam Kubów w książce „Socjologia. Zarys problematyki i podstawowe pojęcia”[ 2 ]. Zgodnie ze słowami autora, socjologia naukowa opiera się na systematycznych badaniach, na posługiwaniu się ustalonym aparatem pojęciowym oraz sprawdzaniu hipotez i twierdzeń . Natomiast socjologia potoczna oparta jest na zdrowym rozsądku, na uogólnieniu codziennych doświadczeń , często w sposób emocjonalny. Socjologia potoczna obarczona jest wieloma błędami, chociaż często też stanowi bogate źródło hipotez badawczych, które w trakcie badań są weryfikowane przez socjologów. Szeroki zakres zainteresowania socjologii spowodował powstanie wielu socjologii szczegółowych. Najważniejsze z nich to działy badające instytucje społeczne takie jak rodzina, działy badające różne typy zbiorowości i grup ludzkich, czy wreszcie działy badające procesy społeczne. Wyniki badań socjologicznych wykorzystywane są między innymi do rozwiązywania problemów praktycznych, na przykład w pracy socjalnej, wychowaniu, resocjalizacji, polityce, zarządzaniu, przemyśle czy planowaniu. Również w codziennych relacjach międzyludzkich, socjologia jest bardzo często używana, choć często zupełnie nieświadomie. Może ona być bardzo pomocna w naszym „samopoznaniu”, lub w wywieraniu wpływu na innych ludzi czyli manipulacji. Podanie jednej uniwersalnej definicji nazwy kultura nie będzie łatwe. Zarówno w języku potocznym jak też w wielu dziedzinach nauki, występuje ona w kilku różnych znaczeniach. Znany polski socjolog, Jan Szczepański w publikacji „Elementarne pojęcia socjologii”, przedstawia definicje kultury, która obejmuje swoim zakresem większość znaczeń szeroko pojętej kultury. „Kultura to ogół wytworów działalności ludzkiej, materialnych i niematerialnych, wartości i uznawanych sposobów postępowania, zobiektywizowanych i przyjętych w dowolnych zbiorowościach, przekazywanych innym zbiorowościom i następnym pokoleniom”[3]. Z powyższej definicji wynika, że kultura składa się z dwóch głównych komponentów: kultury materialnej i kultury niematerialne. Kultura materialna to wszystkie dotykalne, konkretne wytwory społeczeństwa. Mogą to być odkrycia archeologiczne, takie jak biżuteria czy gliniane naczynia, zachowane wytwory przeszłych pokoleń, takie jak zamki czy inne budowle, oraz wytwory współczesne, takie jak samochody, telefony czy meble. Na kulturę niematerialną składają się wytwory będące wynikiem dążenia do ideałów piękna, dobra, sprawiedliwości, ale również dzieła sztuki, obyczaje oraz przedmioty, w których zostały one utrwalone. Jednak nie wszystkie wytwory działalności człowieka można uznać za kulturę. Przedmioty, które zostają zniszczone w wyniku użytkowania, lub nie zostaną przyjęte przez szersze grupy społeczeństwa, nie mogą tworzyć naszego dziedzictwa kulturowego. Obok wymienionych już wcześniej składników, do kultury niematerialnej zaliczymy również wiedzę i przekonania. Wiedza, to zbiór pojęć opartych na wnioskach pochodzących z doświadczenia empirycznego. Przekonania, to poglądy niepoparte odpowiednią wiedzą empiryczną w stopniu umożliwiającym uznanie ich za niewątpliwie prawdziwe. Kultury wszystkich społeczeństw zawierają poglądy, które są częścią kulturowego dziedzictwa. Kolejny istotny składnik kultury niematerialnej, to wartości. Jest to pojęcie mówiące o tym, co społeczeństwo uważa za dobre, słuszne i pożądane Wartości nie zawsze są akceptowane przez całe społeczeństwo i niekiedy zmieniają się wraz z upływem czasu. Ostatnim interesującym nas składnikiem kultury niematerialnej są normy. Zachowanie każdego z nas poddane jest pewnym normom, przepisom, regulacjom społecznym, nakazującym odpowiednie zachowanie w szczególnych sytuacjach. Normy kształtują także zachowania ludzi wobec siebie. Naruszenie tabu i innych obyczajów, często pociąga za sobą surowe sankcje. Wpływ kultury na życie społeczne O tym jak ogromny wpływ ma kultura na życie społeczne, nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Aby zobrazować skale tego wpływu, posłużę się słowami słynnego socjologa kultury Ralph’a Lintona. „Gdyby każda grupa ludzka musiała piąć się wzwyż własnym trudem, bez żadnego oparcia, postęp byłby tak powolny, iż wątpić można, czy do tej pory jakiekolwiek społeczeństwo wyszłoby poza poziom epoki kamiennej”. Ten amerykański naukowiec, żyjący w latach 1893-1953, był twórcą pojęcia „dyfuzji kultur”, która jest procesem przekazywania wytworów kultury innym zbiorowościom i następnym pokoleniom. Przebieg procesu dyfuzji jest uzależniony od wielu czynników, takich jak cechy przekaziciela czy odbiorcy, oraz cechy samego przekazywanego wytworu. Wspomniany już wcześniej Jan Szczepański, w książce „Elementarne pojęcia socjologii”, dokonuje podziału wpływu kultury na życie społeczne, na cztery podstawowe grupy nazywane mechanizmami wpływu. Mechanizm socjalizacji- rozumiany jako proces wpływu środowiska na jednostkę, wprowadzający ją do udziału w życiu społecznym. Proces socjalizacji obejmuje wpływ rodziny, rówieśników, znajomych, a także prasy teatru czy książek. Przekazywane są jednak cechy zarówno pozytywne jak też negatywne. Natomiast wychowanie rozumiane jako celowe oddziaływanie wychowawcy na wychowanka zmierza zwykle do przekazania tylko elementów pozytywnych kultury. Do najważniejszych dobrodziejstw socjalizacji możemy zaliczyć uczenie dyscypliny, panowania nad popędami odruchami czy emocjami. Socjalizacja uczy również umiejętności grania ról społecznych czy pomaga w nabywaniu kwalifikacji mechanizmem oddziaływania kultury na życie społeczne, jest ustanawianie systemów wartości i kryteriów określających wartości. Aby sprecyzować znaczenie pojęcia „wartości”, posłużę się definicją zaproponowaną przez Jana Szczepańskiego. „Wartość to dowolny przedmiot materialny lub idealny, idea lub instytucja, przedmiot rzeczywisty lub wyimaginowany, w stosunku do którego jednostka lub zbiorowość przyjmują postawę szacunku, przypisują mu ważną rolę w swoim życiu i dążenie do jego osiągnięcia odczuwają jako przymus”. Wartości będące elementem kultury mogą zmieniać się z upływem czasu. Istnieją jednak wartości uniwersalne i niezmienne, do których przede wszystkim zaliczymy życie mechanizmem wpływu kultury na życie społeczne, jest ustalanie wzorów zachowania czy reagowania w określonych sytuacjach. Dotyczą one przede wszystkim sytuacji ważnych dla życia grupy jako całości. Tutaj jako dobry przykład możemy podać sposoby obchodzenia świąt, narodzin dziecka, lub śmierci członka mechanizmem wpływu kultury na życie człowieka, jest ustalanie pewnego modelu. Model to symbolicznie przedstawiany obraz pewnego pożądanego stanu rzeczy – ideału, do którego dążymy. Współczesny ideał człowieka to osoba wykształcona, pracowita czy pozbawiona uprzedzeń rasowych i religijnych. Ideał człowieka jest pojęciem abstrakcyjnym i w przeciwieństwie do wzoru nie występuje w rzeczywistości. Stanowi jednak cenny punkt odniesienia dla naszego rozwoju. Kultura w socjologii, oraz kultura masowa Aby właściwie wyjaśnić pojęcie kultury masowej, trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, czy do kultury masowej zaliczymy dzieła artystyczne takie jak malarstwo, rzeźba oraz literatura czy tylko rezultaty działań nowych technik ( film, radio, telewizja. W socjologii polskiej dominuje pogląd prezentowany przez Antoninę Kłoskowską, która do kultury masowej zalicza zjawiska intelektualnej, estetycznej i ludowo-rekreacyjnej działalności człowieka związanej w szczególności z oddziaływaniem tzw. środków masowego komunikowania. Dzięki masowym środkom komunikowania realizują się dwa podstawowe kryteria charakteryzujące kulturę masową: kryterium ilości oraz standaryzacji [4]. Kultura masowa nazywana jest również kulturą czasu wolnego. Jest to także jedna z głównych cech, jakie charakteryzują kulturę masową. Inną istotną cechą, jest fakt odwoływania się jej do uniwersalnych zainteresowań odbiorcy, dzięki czemu wzbudza zainteresowanie znacznej rzeszy adresatów. Twórcy kultury masowej starają się, aby była ona jak najmniej kontrowersyjna, nie poruszała drażliwych tematów, które mogłyby zniechęcać poszczególne grupy społeczne. Kolejną istotną cecha charakterystyczną kultury masowej jest „homogenizacja”, czyli wymieszanie treści. Odbiorcami kultury masowej są głównie ludzie młodzi, co sprawia, że wartościami najczęściej w niej rozpowszechnianymi są młodość czy sukces. Kultura masowa ma za zadanie zagospodarowanie wolnego czasu, ale również zredukowanie stresu wynikającego ze specyficznego w naszych czasach stylu życia. Niektórzy teoretycy kultury i estetycy, dopatrują się jej już w antycznym postulacie „chleba i igrzysk”, gdzie władcy zaspokajali prymitywne potrzeby mas. Nie bez znaczenia dla rozwoju i kształtu kultury masowej, miał panujący przez długie lata w naszym kraju system totalitarny, w którym wszystkim ludziom został narzucany, jednakowy sposób myślenia i gustów. Bibliografia Piotr Sztompka „Socjologia analiza społeczeństwa”.Adam Kubów „Socjologia. Zarys problematyki i podstawowe pojęcia”Jan Szczepański „Elementarne pojęcia socjologii”.Antonina Kłoskowska „Kultura masowa. Krytyka i obrona”. Co to znaczy społeczeństwo? Istnieje wiele definicji społeczeństwa, lecz najczęściej zamykają się one w takim oto stwierdzeniu: społeczeństwo to forma życia zbiorowego ludzi, ukształtowana historycznie, także specyficzny system interakcji pomiędzy jednostkami tworzącymi relatywnie samowystarczalną zbiorowość. Jan Szczepański w swojej książce Elementarne pojęcia socjologii dzieli definicje społeczeństwa na pięć grup: 1) Definicje ujmujące społeczeństwo jako rodzaj szerokiej czy najszerszej zbiorowości. Taką definicję stosował Florian Znaniecki, który definiował społeczeństwo jako kompleks grup współistniejących i krzyżujących się, podporządkowanych jednej grupie dominującej. 2) Definicje ujmujące społeczeństwo jako szerokie zbiorowości powiązane specjalnymi typami stosunków. Marks rozumiał społeczeństwo jako pewien historyczny typ zbiorowości, charakteryzujących się typem stosunków produkcji i jego skutkami w makrostrukturze. 3) Definicje organizacyjne , ujmujące społeczeństwo nie jako ogół jednostek, ale jako ogół instytucji i urządzeń zapewniających jednostkom wspólne zaspokajanie potrzeb i uregulowane współżycie, tworzenie kultury i rozwój. 4) Definicje pojmujące społeczeństwo jako postać egzystencji człowieka, jako stan uzupełniający czy przeciwstawny istnienia indywidualnego. 5) Definicje używane w języku potocznym dla oznaczenia tych wszystkich form życia zbiorowego, które istnieją poza organizacją państwową. Definicje społeczeństwa można także podzielić ze względu na koncepcje: Koncepcja empiryczna- społeczeństwo to najszerszy rodzaj zbiorowości, obejmującej swoimi ramami całość wielostopniowych struktur, grup, kręgów i wszelkich postaci zbiorowości, ale stanowiące pewien układ zamknięty, mający swoją zasadę odrębności Koncepcja konceptualistyczna- społeczeństwo jako pewien model idealny ogólnego typu zbiorowości Koncepcja społeczeństwa jako przejawu egzystencji ludzkiej- społeczeństwo jako kategoria istnienia człowieka, jako stan, postać życia ludzkiego. You're Reading a Free Preview Pages 8 to 13 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Page 17 is not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 21 to 40 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 44 to 45 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 49 to 50 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 58 to 63 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 67 to 77 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 84 to 94 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 102 to 104 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 117 to 127 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 136 to 181 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 190 to 205 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Pages 214 to 216 are not shown in this preview. You're Reading a Free Preview Page 225 is not shown in this preview.

jan szczepański elementarne pojęcia socjologii książka